علما: تحمیل عقاید مذهبی بر دیگران مبنای شرعی و عقلی ندارد

یکشنبه 27 حمل 1402

خبرگزاری دید: به دنبال پخش خبری مبنی بر این‌که در جلسه تقریب شیعه و سنی در بلخ برگزار شده و از شیعیان خواسته شده که مطابق اعلام استره محکمه عید کنند، علمای اهل تشیع می‌گویند که تحمیل عقاید مذهبی بر دیگران مبنای شرعی و عقلی ندارد.

برخی از علمای شیعه می‌گویند که این موضوع در واقع خلاف گفته پیامبر اسلام(ص) است و تحمیل باورهای مذهبی بر دیگران هیچ‌گونه مبنای شرعی، عقلی و منطقی ندارد.

مسئولان امارت اسلامی در محکمه استیناف ولایت بلخ جلسه‌ای را تحت عنوان اتحاد و اتفاق با حضور علمای اهل تشیع و تسنن برگزار کردند.

در این جلسه که میان علمای اهل تشیع و تسنن از سوی مسئولان محکمه استیناف ولایت بلخ برگزار شده بود، به علمای شیعه دستور داده شده که شیعیان عید سعید فطر را بر اساس اعلام استره محکمه امارت اسلامی برگزار کنند.

در این جلسه همچنان از علمای اهل تشیع خواسته شده است که برای زنان شیعه‌مذهب در باره حجاب شرعی توصیه نمایند.

و همچنان در این جلسه تاکید گردیده است که از بی‌اتفاقی میان تشیع و تسنن جلوگیری صورت گیرد.

این در حالی است که امارت اسلامی فقه جعفری را به رسمیت نمی‌شناسد و چند روز پیش فیصله شد که تدریس متون فقهی شیعیان در دانشگاه‌های کشور ممنوع است.

با این همه اما، علی‌داد علی‌زاده عالم دین به خبرگزاری دید گفت که در مورد انسجام‌سازی در برگزاری عید فطر میان اهل تشیع و تسنن در این راستا اختلافات وجود دارد.

علی‌زاده افزود که مسئله عید فطر یک مسئله شرعی و یک موضوع اعتقادی است. در فقه اهل تشیع شاهد هستیم که در بین اهل تشیع اختلاف وجود دارد. یعنی هر کس از یک مرجع مقلد است و در صورتی که مرجع مربوطه عید اعلام کند، عید را جشن می‌گیرند و در غیر آن نمی‌توانند افطار کنند و یا در صورت دیگر این‌که خود شخص عقیده کند و به یقین برسد و به چشم خود ماه را بیبند، در این صورت شخص می‌تواند روزه را افطار کند، در غیر این صورت نمی‌تواند عید کند.

به گفته او، اگر علمای اهل تسنن بگویند که در یک روز عید برگزار شود، یک نوع جبر و اکراه به وجود می‌آید. شاید فرد عقیده داشته باشد که امروز روزه رمضان باشد و از آن طرف اعلام شود که باید حتماً عید شود و افطار کنید، این موضوع خلاف عقیده و خلاف عقیده عمل کردن در هیچ یک از فقه‌ها، چه فقه حنفی و چه فقه جعفری جایز نیست.

وی افزود که ما در این راستا از علمای اهل تسنن و امارت اسلامی خواستار هستیم که مردم را آزاد بگذارند. در صورتی که اگر فرد یقین کند می‌تواند با اهل تسنن عید کند، ولی اگر یقین‌شان کامل نباشد، در این مورد مسئله جبر و اکراه به وجود می‌آید که دچار مشکل می‌شود.

از سویی هم، سید جعفر سجادی عالم دین در صحبت به خبرگزاری دید گفت: دین اسلام به چند زیرمجموعه به نام جعفری و حنفی تقسیم شده و هرکدام هم جعفری و هم حنفی زیرمجموعه‌های خودشان را دارند و این چندگانگی مذاهب در اسلام به معنی پذیرش تعدد نظرات و اختلاف آرا است و اتفاقاً این اختلاف آرا در امور جزئیات و فروع مسایل دینی یک نقطه ضعف حساب نمی‌شود، بلکه نقطه قوت حساب می‌شود و در راستای بالندگی دیدگاه‌ها و نظرات مذاهب تفسیر و تحلیل می‌شود.

سجادی افزود که ما در مورد وجود اختلافات جزیی و فرعی در مذاهب تایید شرعی از طرف حضرت پیامبر(ص) داریم. حدیث از حضرت پیامبر(ص) داریم که اشاره به اختلافات فکری و اندیشه‌ای در استتنباط امور فرعی و جزیی احکام اسلامی دارد. با توجه به این، تحمیل کردن، وادار کردن و حتی درخواست کردن از اهل تشیع در قسمت عید که بیاید از کتله اهل تسنن پیروی کند، این یک خواست به دور از مبانی اعتقادی اسلامی است و یک نوع پشت پا زدن به فرموده حضرت پیامبر(ص) است.

وی افزود که اگر این کار را بدبینانه‌تر تفسیر بکنیم، در واقع تحمیل اراده مذهبی دیگران بر شیعیان است که به هیچ وجه قابل قبول نیست. حتی اهل تشیع بر اساس مراجعی که دارند، در روزهای متفاوت عید می‌کنند.

سجادی همچنان گفت که وجود اختلاف مبنای شرعی، عقلی و منطقی دارد؛ چون حضرت پیامبر(ص) تایید کرده و از نظر عقلی هم باعث بالندگی و پویایی دیدگاه‌ها و نظریات در ‌مذاهب می‌شود. اگر کسی بخواهد جلو اختلافات را بگیرد، به معنی تحمیل عقاید مذهبی بر دیگران است که قابل قبول نیست و از نگاه تجربی هم تاریخ نشان داده که تحمیل عقاید مذهبی بر دیگران نتیجه‌بخش نبوده است. بنابراین شدیداً با این رویکرد و تصمیم و حتی پیشنهاد مخالف هستیم که هیچ‌گونه مبنای شرعی و عقلی ندارد.